Co to rozdzielnica elektryczna?
2023-04-13Skrzynka elektryczna, czyli rozdzielnica to niezbędny element każdego budynku z podłączoną elektrycznością. To właśnie rozdzielnia elektryczna jest elementem, do którego podłącza się kabel sieciowy z sieci elektro energetycznej. Polskie prawo dość dokładnie precyzuje, w jaki sposób powinna być zbudowana rozdzielnica. Wynika to z faktu, że to jest to newralgiczny element wpływający na prawidłową pracę instalacji budynku, a także na bezpieczeństwo.
- Rozdzielnice elektryczne podtynkowe i natynkowe – zawartość i przeznaczenie
- Rozdzielnica natynkowa czy podtynkowa?
- Rozdzielnica elektryczna – miejsce montażu
- Bezpieczeństwo – budowa rozdzielnicy elektrycznej
- Rozdzielnice elektryczne 3 fazowe i 1 fazowe
Często zadawane pytania dotyczą tego, jak zaprojektować rozdzielnicę. Sprawdź, jak to zrobić.
Rozdzielnice elektryczne podtynkowe i natynkowe – zawartość i przeznaczenie
W gospodarstwie domowym rozdzielnica energii elektrycznej powinna być wykonana zgodnie z normami zawartymi w prawie budowlanym. Musi więc posiadać wszystkie niezbędne przyrządy rozdzielcze, pomiarowe, zabezpieczeniowe, a także sterownicze i sygnalizacyjne. To właśnie ze skrzynki rozchodzą się wszystkie obwody tworzące instalację elektryczną. Zawsze trzeba pamiętać, że do jednego obwodu można podłączyć maksymalnie 10 gniazdek i 20 punktów świetlnych. Jest to kluczowe ze względu na bezpieczeństwo.
W skrzynce powinny znajdować się wyłączniki nadprądowe i różnicoprądowe. Te pierwsze odpowiadają ochronę przed zwarciami i przeciążeniem układu. Montuje się je przy każdym obwodzie. Wyłączniki różnicoprądowe odpowiadają zaś za ochronę przed porażeniem prądem, gdy dojdzie do awarii obwodu. Wyłącznik jest odpowiedzialny za odłączenie zasilania. Rozdzielnice w domach zawsze mają też główny wyłącznik prądu, którym można odciąć zasilanie w całym budynku. Ma to miejsce na poziomie rozdzielnicy – wtedy do żadnego z pomieszczeń nie dociera prąd, a jest on obecny tylko w obwodzie pomiędzy skrzynką, a miejsce wpięcia do linii energetycznej. Aktualnie w skrzynkach stosuje się też urządzenia do pomiaru parametrów prądu, a w przypadku domów inteligentnych do zarządzania poszczególnymi elementami obwodów.
W skrzynce stosuje się też ograniczniki, których zadaniem jest obniżanie parametrów prądu w kryzysowych sytuacjach. Ma to chronić przed pożarami lub zniszczeniem instalacji.
Rozdzielnica natynkowa czy podtynkowa?
Rozdzielnica elektryczna w budynku może być natynkowa lub podtynkowa. Zawsze jednak musi być dobrze zabezpieczona i umiejscowiona w taki sposób, by być oddalona od rur z wodą i gazem, gdyż ewentualne awarie grożą wtedy dużym niebezpieczeństwem. Zaleca się, by skrzynka była łatwo dostępna, ale prawo nie precyzuje, gdzie dokładnie ma się znajdować. Ze względów estetycznych można ją zamontować np. w garażu lub pomieszczeniu gospodarczym. Jeśli tablica nie będzie wykorzystywana do zarządzania instalacją o prądzie znamionowym większym niż 150A, może być też ulokowana na zewnątrz budynku.
Rozdzielnica elektryczna – miejsce montażu
Dostępne na rynku skrzynki są na tyle estetyczne, że w większości przypadków nie ma problemu z montowaniem ich w dobrze widocznym miejscu. Jeśli jednak komuś skrzynka będzie przeszkadzać np. w przedpokoju, gdzie najczęściej znajdują swoje miejsce, może ją zamontować gdziekolwiek indziej, trzymając się zasady, by była dostępna na wyciągnięcie ręki bez użycia np. drabinki. Ponadto nie może być zasłonięta elementami zabudowy w taki sposób, że nie ma do niej dostępu.
Bezpieczeństwo – budowa rozdzielnicy elektrycznej
W skrzynce znajdują się wszystkie bezpieczniki, wyłączniki, zabezpieczenia nadprądowe i przeciwprądowe, a także zasilacz awaryjny, jeśli taki jest. W razie konieczności trzeba mieć możliwość ręcznego wyłączenia poszczególnego obwodu albo całej skrzynki. Przy budowie trzeba zadbać o to, by wszystkie elementy były dobrze opisane. Jeśli ktoś się na tym nie zna, powinien porobić sobie notatki. Najlepiej na etapie montażu poprosić elektryka o opisanie każdego elementu i zanotowanie, do czego służy.
Rozdzielnice mogą być jedno fazowe lub trzy fazowe. Zawsze trzeba je dopasować do instalacji w domu. Nie wszędzie jest jednak możliwość wykonania instalacji 3 fazowej.
Projektowanie rozdzielnicy
Projektując rozdzielnicę z bezpiecznikami i resztą elementów należy rozpocząć od ustalenia typu instalacji – czy ma obsługiwać dom jednorodzinny, czy budynek przemysłowy wymagający wysokiego napięcia. Następnie trzeba określić ilość jednocześnie podłączanych i pracujących urządzeń elektrycznych i ich mocy – jest to bardzo istotne podczas projektowania całej instalacji. Dopiero po ustaleniu tych kwestii można zapoznać się z określonymi normami i precyzyjnie się do nich dopasować. Bez tego, może okazać się, że wykonana rozdzielnica nie tylko nie gwarantuje bezpieczeństwa, ale też powoduje, że niektóre obwody i urządzenia do nich podłączone nie pracują prawidłowo. Bardzo ważne, aby tym tematem zajęli się specjaliści, którzy posiadają wiedzę i doświadczenie.
—
Artykuł sponsorowany
Ciekawe informacje dla kogoś, kto się uczy takich technicznych nieunsów